Recherchechef: ‘Jonge criminelen zijn niet te stoppen’
Met de huidige middelen staat de overheid machteloos tegen de nieuwe generatie jonge, gewelddadige criminelen, stelt chef Marjolein Smit van de Amsterdamse recherche. Alleen ‘een breder scala’ aan straffen en maatregelen zou kunnen helpen.
‘Voor elke jonge crimineel die we pakken, staan er twee op. Misdaad loont, is het credo, want de huidige straffen helpen niet,’ zegt Smit in het boek ‘Doorgeschoten’ van Parool-journalist Paul Vugts, dat morgen verschijnt.
‘Ons systeem is nog heel klassiek ingericht op vergelden, afschrikken, resocialiseren en heropvoeden. Dat vergelden gaat nog, je gooit ze in de cel, maar voor de zwaardere categorieën jonge criminelen werken de andere onderdelen niet.’
Inburgeren
Waar bijvoorbeeld Turkse en Surinaamse groepen een generatie lang voor problemen zorgden, burgerden hun gemeenschappen langzaam in en zakte hun aandeel in de misdaad tot een gemiddeld niveau. Intussen kwamen nieuwe probleemgroepen op. Bij de in de criminaliteit zwaar oververtegenwoordigde Marokkanen ziet Smit die afzwakking nog niet.
‘Een te grote groep raakt niet in de samenleving ingebed. Ondertussen zitten we met een enorme groep criminele jongeren, met steeds nieuwe aanwas, terwijl ook de nieuwe criminelen zich weer gewoon aandienen, of het nou groepen uit Midden- en Oost-Europa zijn of Afrikanen.’
Smit pleit voor creatieve ingrepen. ‘Waarom zeggen we niet: je krijgt geen rijbewijs en geen paspoort zolang je misdrijven blijft plegen? Waarom geen three-strikes-and-you’re-out: na een derde misdrijf een hele tijd het hok in?’
Normale baan
Wie in Engeland in een gestolen auto is betrapt, is vijf jaar zijn rijbewijs kwijt. Van de inmiddels opgeheven lijst van zestig, zeventig notoire Amsterdamse beroepscriminelen die jaren heeft bestaan, heeft voor zover bekend niemand ooit een normale baan gezocht, moet Smit constateren.
‘Misschien waren er tien bij de Belastingdienst bekend, maar de rest heeft nooit een aanslag gehad. Dat is toch gek? Tegenwoordig kunnen we de fiscus eenvoudig tippen. Daar ligt een kans, want soms heeft de Belastingdienst betere mogelijkheden om het een crimineel lastig te maken dan wij.’
GGD-onderzoek
De Amsterdamse GGD onderzocht recentelijk 200 leden van de Amsterdamse Top 600, die ‘niet lijken te profiteren’ van het grote aantal maatregelen om ze in het gareel te helpen. De resultaten:
- 98 procent van de jongens gebruikte al vroeg geweld
- 77 procent deed dat in groepsverband en stond te boek als ‘hardekernjongere’
- 99 procent heeft een slecht ontwikkeld geweten
- 89 procent voelt weinig of geen empathie
- 89 procent is zeer beïnvloedbaar
- 86 procent is impulsief en kan zijn agressie niet beheersen